مطالعه مورفومتریک جمعیت های سوسک های جنس پدروس (coleoptera: staphylinidae) در استان چهارمحال و بختیاری

جنس paederus از خانواده ی staphylinidae به واسطه ی داشتن ماده-ای به نام پدرین در همولنف خود، قادر به ایجاد درماتیت خطی است که این امر باعث شده این جنس از لحاظ پزشکی مورد اهمیت قرار گیرد. از این جنس تاکنون 650 گونه در دنیا گزارش شده است. هدف از مطالعه حاضر شناسایی گونه های جنس paederus در استان چهارمحال و بختیاری و تعیین میزان تنوع مورفولوژیک و مورفومتریک بین گونه ها، بین جمعیت های یک گونه در نواحی مختلف استان و هر جمعیت در درون خویش بوده است. اولین قدم در راه ایجاد کلید تشخیص paedrus های ایران تعیین دقیق فون این جنس در سراسر کشور می باشد. مطالعه ی حاضر نه تنها تکمیل کننده و پیشبرنده، طرحی است که سال های قبل شروع شده، بلکه برای نخستین بار تنوع کیفی و کمی در صفات ارزشمند تاکسونومیکی این جنس را نیز بررسی کرده است. نمونه گیری از 5 منطقه ی استان چهارمحال و بختیاری از شهرستان های شهرکرد، لردگان، اردل، فارسان و بروجن به وسیله ی آسپیراتور صورت گرفت. نیمی از نمونه ها در الکل 70% و نیمی دیگر به صورت فریز c 20- به آزمایشگاه منتقل شدند سپس نر و ماده ی آنها تفکیک گردید. نمونه ها بعد از تشخیص به وسیله ی کلید شناسایی (coiffat 1982) برای تایید و تشخیص نهایی به موزه ی تاریخ طبیعی برلین، آلمان ارسال گردید. 10 کاراکتر تاکسونومیکی از قبیل پرونوتوم، gula، بند آخر پالپ، قوس بزرگ و کوچک آرواره-ی بالا، بندهای شاخک، بندهای تارسوس سه جفت پا، پارامرها و طول و عرض بالپوش ها اندازه گیری گردید. از 262 نمونه ی صید شده p. mesopotamicus از لردگان (55 نمونه) و اردل (51 نمونه)، p. fuscipes و p. littoralis به ترتیب از بروجن و شهرکرد-فارسان صید گردید. آنالیز داده های به دست آمده از اندازه گیری کاراکترهای مورفولوژیکی از سه گونه ی نامبرده بعد از انجام تست two tailed mann-whitney u test (لردگان n=11، اردل n=16، شهرکرد n=12، فارسان n=7 و بروجن n=31، p,0.05) نشان داده است که در میزان طول و عرض gula، میزان طول و عرض بالپوش ها، اندازه ی قوس بزرگ و کوچک در آرواره ی بالا، بندهای دوم، سوم، چهارم و پنجم تارسوس جفت پای اول، بندهای دوم، سوم، چهارم و پنجم تارسوس جفت پای دوم، بندهای اول، دوم، چهارم و پنجم تارسوس جفت پای سوم، میزان طول و عرض سینه ی اول، طول بند آخر پالپ و بندهای اول، سوم، چهارم، پنجم، ششم، هفتم، هشتم، دهم و یازدهم تفاوت معناداری مشاهده شده داست.